ORTALAMA TANE BOYU TAYİNİ

Ortalama Tane Boyu (Mz) tespiti için her işin başı olan elek analizi yapılır. Elek analizinden sonra kümülatif elek grafiği çizilir. Bu grafikte "y" ekseni kümülatif değerleri, "x" ekseni "fi,Ø" değerlerini gösterir. Aşağıda bu grafiği görebilirsiniz.

Sağ eksen üzerinde ise Q5, Q16, Q25, Q50, Q75, Q84 ve Q95 değerleri çizilir. Beher elek göz açıklığı için fi değerini "-log(2) d = Ø" formülünden hesaplayabileceğimiz gibi, standart çok kullanılan elek göz açıklıkları için bu tablo zaten hazırlanmıştır.

Elek analizi ile elek kümülatif grafiği çizildikten sonra grafik üzerinden Q16, Q50 ve Q84 değeri grafikten fi değeri olarak okunur ve aşağıdaki formülden ortalama tane boyutu tayini bulunur.

Mz = (Q16 + Q50 + Q84) / 3

Örnek olarak grafikten Mz = (0.83 + 1.95 + 2.62) / 3 = 1.8 dir.

Bu değer için sağ üst tabloya baktığımızda malzememizin "orta kum" sınıfında olduğunu anlayabiliriz.